طراحی الگوی اخلاق سازمانی در پرتو نهج البلاغه ( سازمانهای دولتی اردبیل)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه مدیریت دولتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل، اردبیل، ایران

2 استادیار گروه مدیریت دولتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل، اردبیل، ایران

3 استاد گروه مدیریت دولتی، دانشگاه محقق اردبیل، اردبیل، ایران

چکیده

اخلاق سازمانی در نظام اداری از موضوعات بسیار مهمی است که باید مورد توجه اندیشمندان قرار گیرد. بسیاری از رفتارها و اقدامات مدیران و کارکنان، متأثر از ارزشهای اخلاقی بوده، ریشه در اخلاق دارد. توجه به اخلاق سازمانی در سازمانها، در جوامعی مانند ایران که دارای هویت اسلامی و ارزشهای اخلاقی غنی ایرانی و اسلامی است، می‌تواند، در پیشرفت سازمانها نقش اساسی ایفا نماید. پژوهش حاضر به طراحی الگوی اخلاق سازمانی مبتنی بر آموزه‌های نهج البلاغه پرداخته است. روش پژوهش، روش آمیخته است. در بخش کیفی، از روش تحلیل مضمون و از نرم افزار Maxqda استفاده شده‌ است. روش ‌کار در نهج‌البلاغه چنین بود، محقق با جستجوی مضامینی که معرف اخلاق سازمانی بودند، با همکاری خبرگان به 896 کد دست یافته، در نهایت کدهای مستخرج به روش تحلیل مضمون در قالب مضامین پایه و 4 مضامین سازمان‌دهنده که شامل، مؤلفه‌ تخصصی و حرفه‌ای و مؤلفه ارزشی و معنوی و مؤلفه زمینه‌ساز و مؤلفه بنیادین و ایدئولوژیک تقسیم شدند. ماحصل، ارائه الگوی اخلاق سازمانی در پرتو نهج‌البلاغه می‌باشد. بر اساس یافته‌ها، پرسشنامه بخش کمی تدوین شد و بین کارکنانی که به صورت طبقه‌ای نسبی انتخاب شده بودند، توزیع شد. با توجه به نتایج حاصله، مولفه زمینه‌ساز، ضعیف‌ترین مولفه در بین مولفه‌های مورد سنجش انتخاب شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


  • 6- منابع

    6-1- منابع فارسی

    مقاله­ها

    • اردلان، محمدرضا؛ نعمتی، لیلا. (1394). اخلاق سازمانی ابزاری برای ارتقای عملکردسازمانی، تهران، دومین کنفرانس بین المللی ابزارو تکنیک­های مدیریت.

    2) حسنی، محمد و همکاران، 1395، تحلیل ارتباط فعالیت‌های منابع انسانی با نگرش مثبت به کار و اخلاق سازمانی، فصلنامه اخلاق درعلوم و فناوری، شماره 4، ص  90- 100

    3) خسروآبادی، حمیدرضا؛ رضائی منش، بهروز. (1394). طراحی الگوی تصمیم­گیری اخلاقی مدیران بر اساس آموزه­های نهج­البلاغه، فصلنامه پژوهش­نامه نهج­البلاغه، دوره3، شمارره11. 67-94.

    4) خسروانیان، حمیدرضا و شفیعی رودپشتی، میثم. (1390). مطالعه و طراحی تطبیقی الگوی مدیریت اخلاق در سازمان در مکاتب و آموزه های علوی. فصلنامه پژوهش اخلاق، سال چهارم، شماره12،172-145.

    5) حقیقت شهرستانی، منصور؛ پورعزت، علی اصغر؛ معمارزاده طهران، غلامرضا؛ حمیدی، ناصر(1394). تعالی اخلاق سازمانی در سازمان­های دولتی ایران در پرتو نهج­البلاغه، فصلنامه پژوهش­نامه نهج­البلاغه، دوره8 . شماره 29.59-79.

    6) رحیمی، بهنام، (1394)، اصول اخلاق سازمانی، اولین کنفرانس بین المللی مهندسی صنعتی و مدیریت، تهران، ایران

    7) قابزلو، ط.، و نادری، ن(1395)، بررسی منشور اخلاقیات سازمانی با بهره­گیری از کلام امیرمومنان در نهج­البلاغه،  سومین کنفرانس روانشناسی، علوم تربیتی و سبک زندگی با رویکرد بین المللی، مشهد

     8) واعظی، رضا؛ چگین، میثم؛ اصلی­پور، حسین، (1397). چالش­های سیاست­گذاری در حوزه گردشگری سلامت ایران مبتنی بر رویکرد تحلیل مضمون، مطالعات مدیریت گردشگری، سال سیزدهم، شماره 41، ص40-1

    9) محمدزاده مزینانی، اسماعیل، گلبخش منشادی ، مهدی، (1395). اخلاق در نهج­البلاغه، تهران، دانشگاه امام صادق(ع).

    10) منطقی، محسن، (1397)، بررسی رابطه اخلاق سازمانی و معنویت سازمانی، شماره 4، ص 89 - 109

    کتاب­ها.

    • ابن منظور، (1414ق). لسان العرب، ترجمه علی شیری، بیروت، دارالاحیاء التراث العربى.
    • علامه طباطبائی، سید محمد حسین، ترجمه تفسیر المیزان، جلد شماره1، ص ۵۵۸
    • فرامرز قراملکی، احد. (1394). اخلاق­سازمانی، چاپ دوم، تهران، انتشارات سازمان مدیریت صنعتی.
    • مجلسی، محمدباقر، (1364). بحارالانوار، تهران، اسلامی
    • مصباح یزدی، محمدتقی، (1394). فلسفه اخلاق، شرکت چاپ و نشر بین الملل

    6-2- منابع لاتین

    Aydinlik AU, Donmez D, Go ̈ran S (2008). Communicating the ethos of codes of ethics within the organization: A comparison of the largest  private  sector organizations in Sweden and Turkey. Journal of Management Development 27 (7): 778-790.

     Boyatzis, R. E. (1998).Transforming Qualitative Information: Thematic Analysis and Code Development, Sage

    Creswell, J. W. (2013). Qualitative inquiry and research design: Choosing amongfiveapproaches. Thousand Oaks, CA: Sage Publications, Inc

    Jeon, H. S., (2013).  The Influence of organizational ethics on job  attitudes and government performance. PhD. Thesis on Philosophy, Faculty of the USc  graduate  school University of Southern California. 143  pages.