نظریه پردازی صلح اعراب و اسرائیل بر امنیت و منافع جمهوری اسلامی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری علوم سیاسی، واحد شاهرود، دانشگاه ازاد اسلامی، شاهرود، ایران.

2 استادیار گروه علوم سیاسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

3 استادیار، گروه علوم سیاسی و روابط بین الملل واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران

چکیده

این پژوهش کیفی با هدف ارائه الگوی نقش صلح اعراب و اسرائیل بر امنیت و منافع جمهوری اسلامی ایران انجام گرفت. این مطالعه از نوع پژوهش های کیفی است که با استفاده از نظریه داده بنیاد انجام شده است. 12 مصاحبه با اساتید دانشگاه های تهران در گرایش های روابط بین الملل و علوم سیاسی انجام شد .حاصل این مصاحبه ها، مجموعه‌ای از مضامین اولیه بود که طی فرایند کدگذاریِ باز، گرآوری و از درون آنها مقوله هایی استخراج شد؛ سپس در مرحله کدگذاری محوری، پیوند میان این مقوله ها ذیل عناوین : شرایط علی، پدیده محوری، راهبردها، عوامل زمینه‌ای، شرایط مداخله گر و پیامدهای تاثیر گذار بر امنیت جمهوری اسلامی ایران درقالب پارادایم کدگذاری محوری تعیین شد؛ درادامه و در مرحله کدگذاری انتخابی نیز، سیر داستان ترسیم شد. نتایج نشان داد عوامل علی تاثیر گذار بر امنیت و منافع جمهوری اسلامی ایران عبارتند از: نیاز های حکمرانی، نیازهای تقویت قدرت ملی، نیازهای امنیتی، نیازهای اطلاعاتی، نیازهای اعتقادی. راهبردهای مرتبط با موضوع مورد پژوهش شامل سه نوع اقدام در سطح ملی، اقدام های منطقه ای و اقدامات بین المللی را در بر می گیرد. ارتباطات نامناسب رسمی همسایگی، ویژگی های ساختاری حکومتی، تعاملات متقابل محدود، فقدان برنامه های راهبردی به عنوان عداومل مداخله کننده شناسایی شدند و ویژگی های منطقه غرب آسیا(جغرافیایی)، ویژگی های مذهبی، ویژگی های فرهنگی اجتماعی عوامل زمینه ای تاثیر گذار بر امنیت و منافع جمهوری اسلامی ایران بودند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


6- منابع:
6-1- منابع فارسی
مقاله­ها
اسدی، علی اکبر(1389). «رئالیسم و رویکردهای رقیب به سیاست خارجی»، فصلنامه راهبردی 19.
خادم شیرازی، فاطمه(1398). گام های اجرایی و چشم انداز تحقق طرح صلح معامله قرن، مرکز بین المللی مطالعات صلح.
دانایی فرد، حسن و امامی، سیدمجتبی(1386)، استراتژی های پژوهش کیفی: تأمل ی بر نظریه پردازی داده بنیاد، اندیشه مدیریت، سال اول، شماره دوم:69-97
دهقانی، خسرو و دیگران(1398). «تحلیل تاثیر سیاست‌های دونالد ترامپ بر قدرت نرم آمریکا». فصلنامه تحقیقات سیاسی بین المللی. تابستان .
شیرخانی،محمد علی و حامد مهاجر(1391). «واقع گرایی و نقش منافع انرژی در سیاست خارجی»، فصلنامه تحقیات سیاسی و بین المللی، شماره13، ص 1-41.
قربانی، وحید(1398). ارزیای اهداف، زوایا و آثار و پیامدهای راهبری طرح معامله قرن ترامپ برای حل و فصل دائمی مسئله فلسطین، پژوهشکده تحقیقات راهبردی.
مرادیان، محسن (1389)؛ مبانی نظری امنیت؛ انتشارات دانشکده علوم و فنون فارابی
نوری، مجید(1400). روابط آمریکا و اسرائیل در دوره بایدن.  مجله ایرانی روابط بین الملل.
کتاب­ها
استراس، آنسلم و کوربین، جولیت(1990)، اصول روش تحقیق کیفی: نظریه مبنایی، رویه ها و روش ها، ترجمه بیوک محمدی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، چاپ سوم.
طلوعی، محمود؛ (1385). فرهنگ جامع سیاسی، تهران، نشر علم.
علی بابایی، غلامرضا؛ (1377). فرهنگ روابط بین‌الملل،‌ تهران، مؤسسه چاپ و انتشارات امور خارجه.
دهقانی فیروز آبادی، سید جلال(1392). نظریه های مختلف در روابط بین الملل، جزوه درسی دانشگاه علامه طباطبایی دانشکده حقوق و علوم سیاسی.
قوام، عبدالعلی( 1393)، روابط بین الملل نظریه ها و رویکردها، تهران، نشر سمت
قوام، عبدالعلی،(1383). اصول سیاست خارجی و سیاست بین الملل، چاپ دهم. تهران ، نشر سمت.
مشیرزاده، حمیرا، (1392). تحول در نظریه های روابط بین الملل، تهران: سمت.
منابع اینترنتی
ابراهیم، وفیق، (1398). اهداف پنهان و آشکار عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی ، خبرگزاری تسنیم.
احمدی، محب، (1397). جنجال در تونس برای عادی‌سازی روابط با اسرائیل، پارس تودی.
احمدی، وحیده (1401ج)، «راهبرد رژیم صهیونیستی در قبال جمهوری اسلامی ایران در بستر رویدادها و تحولات اخیر»، دیده‏بان امنیت ملی، شماره 124، صص 106-93.
برزگر، کیهان، (1391).«تحولات عربی و سیاست منطقه ای ایران»، تابناک، در تاریخ 27/9/1391، به آدرس اینترنتی:http://www.tabnak.ir/fa/news/292127/
سنایی، اردشیر(1399). خاورمیانه و سیاست خارجی بایدن، خبرگزاری جمهوری اسلامی.
صادقی، محمدمهدی(1401). بایدن به دنبال چه اهدافی در سفر منطقه بود؟، خبرگزاری دانشجو.
عمادی، سیدرضی، (1397). اسرائیل و الگوی رفتاری هسته ای آن، خطرناک ترین تهدید خاورمیانه، پارس تودی.
عمادی، سیدرضی، (1398). روند عادی سازی روابط اسرائیل با کشورهای عربی در سال 2019، پارس تودی.
6-2- منابع لاتین
Articles
Ambassador Hesham Youssef, (2021), 10 Things to Know: Biden’s Approach to the Israeli-Palestinian Conflict, The United States Institute of Peace.
Asseburg ,Muriel ,(2019). The “Deal of the Century” for Israel‑Palestine, German Institute for International and Security Affairs.
Barghouti, Anees Suheil, (2018). Gulf states rush to normalize Israel ties: Analysts, Senior Israeli officials, including premier Netanyahu, visited several Gulf states in recent weeks.
Ben-Meir,alon (2021),  Biden May Succeed Where His Predecessors Failed, Independent Strategic Analysis of Australia’s Global Interests.
Creswell, J.W. (2012). Educational research: Planning, conducting, and evaluating quantitative and qualitative research. 4th Edition. Boston: Pearson Publication.
Eisenhardt, K. M. (1989). Building theories from case study research. Academy of management review, 14(4), 532-550.
Deudney, daniel and john ikenberry(2018), liberal word and the resilient order, foreign affairs, july-august, vol.97,no.4.
press tv, (2019). Saudi Arabia, UAE, Egypt oppose bids against normalization of ties with Israel: Report .
Books
 
Websites
Barakat  , Mahmoud ,(2020). Arab world reacts to US Mideast peace plan, https://www.aa.com.tr/en/middle-east/arab-world-reacts-to-us-mideast-peace-plan/1718155.
Barakat, Sultan, (2018). Normalising relations with Israel will not benefit Gulf states, https://www.aljazeera.com/indepth/.
EPC, 2020, Dimensions and Significance of the Formation of a New Security and Strategic Environment After the UAE-Israeli Peace Treaty, https://epc.ae/brief/dimensions-and-significance-of-the-formation-of-a-new-security-and-strategic-environment-after-the-uae-israeli-peace-treaty.
Jared Kushner, “A Pivotal Moment in the Middle East,” CNN, 29/01/2020 (accessed on 3/2/2020 at: https://cnn.it/2OkP288).
Malik Sammara, “ “Demographic Transfer” and a New “Jerusalem” between Abu Dis and Shuafat,” Alaraby Aljadeed, 29/01/2020 (accessed on 03/02/2020 at https://bit.ly/2uXOyhw).
Staff, aw, (2010). Europe divided on Trump’s Deal of the Century, https://thearabweekly.com/europe-divided-trumps-deal-century.
Stephen Farrell, “What’s in Trump’s Middle East peace plan”, Reuters, 28/01/2020 (accessed on 03/02/2020 at https://reut.rs/2OoM96k).
Yellinek ,Roie (2019). The Gulf states, the “deal of the century,” and the Iranian threat, https://mei.edu/publications/gulf-states-deal-century-and-iranian-threat.