بررسی انطباق قراردادهای احداث واحدهای پتروشیمی با سیاستهای اقتصاد مقاومتی از منظر انتقال فناوری(روش تحلیل محتوای عرفی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری رشته مدیریت قراردادهای بین المللی نقت و گاز، دانشگاه امام صادق (ع)

2 دکتری اقتصاد و عضو هیئت علمی دانشکده معارف اسلامی و اقتصاد دانشگاه امام صادق (ع)

چکیده

در پژوهش حاضر میزان انطباق قراردادهای حوزه پتروشیمی با سیاست­های کلی اقتصاد مقاومتی بررسی شده­است. به این ترتیب که پس از بیان مفاهیم در زمینه انتقال فناوری و اقتصاد مقاومتی، با استفاده از روش تحلیل محتوای عرفی به بررسی چند نمونه از قراردادهای پتروشیمی جهت بررسی میزان سازگاری این قراردادها با اصول اقتصاد مقاومتی پرداخته شده­است. نتایج نشان می­دهد اگرچه به برخی از اصول اقتصاد مقاومتی در تدوین قراردادها در سطوح مختلف توجه شده­است، با این­حال بایستی به منظور انطباق بیشتر قراردادها با این اصول، به برخی الزامات توجه بیشتری نمود. بدین منظور باید حوزه­هایی که تاثیرپذیری بیشتری از تحریم­ها دارند، به دقت در قراردادها ملاحظه گردد. انتخاب طرف قرارداد به­گونه­ای باشد که علاوه بر توانایی گسترش فناوری، امکان ارتباط پایدار طرفین برقرار باشد و امکان بومی­سازی و انتقال فناوری به داخل، از طریق توسعه ارتباطات خارجی  وجود داشته­باشد. به منظور کاهش هزینه مذاکره و چانه­زنی بهتر است از شرکتهایی که درهردو بخش بالادست و پایین­دست پتروشیمی فعال هستند استفاده شود تا یکپارچگی انتقال فناوری در صنایع بالادستی و پایین­دستی برقرار شده و تکمیل زنجیره ارزش شکل گیرد. بجهت پایداری مشارکت­های فناورانه و کاهش آسیب­پذیری و افزایش قدرت مقاومت، باید منافع طرف مقابل را نیز در قرارداد درگیر نمود که این امر از طریق سرمایه­گذاری مشترک امکان­پذیر می­باشد.

کلیدواژه‌ها


  1. اردشیریان، ف. (1391).بومی سازی و تجاری سازی فن آوری در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی، چهارمین همایش ارتقای توان داخلی با رویکرد رفع موانع تولید در شرایط تحریم. مرکز مطالعات تکنولوژی دانشگاه صنعتی شریف: تهران.
  2. امیرخانی، ا.ح. و م.ج. اسفندیاری، (1391). بررسی روش‌های انتقال اثربخش فناوری. فصلنامه تخصصی رشد فناوری، دوره: 8، شماره: 31
  3. انصاری، م. و ع. زارع (1388)، تعیین عوامل مؤثر بر انتخاب و انتقال تکنولوژی. پژوهش‌نامه مدیریت اجرایی،. 33
  4. ایمان، م ت، نوشادی، م ر (1390). تحلیل محتوای کیفی. مجله عیار پژوهش در علوم انسانی ، سال سوم، شماره 2 (پیاپی 6). 15-44.
  5. باقری، س.ک.، س.ص. نوری، و م. بزمی، (1383). پیوند هوشمندانه تحقیقات با انتقال تکنولوژی گزینه-ای استراتژیک جهت توسعه تکنولوژی در صنعت نفت کشور (با نگاهی به تجارب موفق پژوهشگاه صنعت نفت)، دومین همایش ملی توسعه فناوری در صنعت نفت. پژوهشگاه صنعت نفت: تهران.
  6. تبریزی، م (1393) تحلیل محتوای کیفی از منظر قیاسی و استقرایی، فصلنامه علوم اجتماعی، شماره 64، صفحه 105-136.
  7. درخشان، مسعود (1393)، قراردادهای نفتی از منظر تولید صیانتی و ازدیاد برداشت: رویکرد اقتصاد مقاومتی، دو فصلنامه مطالعات اقتصاد اسلامی، دوره 6، شماره 12.
  8. درخشان، مسعود و تکلیف، عاطفه (1394)، انتقال و توسعه فناوری در بخش بالادستی صنعت نفت ایران: ملاحظاتی در مفاهیم، الزامات، چالش‏ها و راهکارها، پژوهشنامه اقتصاد انرژی ایران، سال چهارم، شماره 14.
  9. زارعی، ه. (1390)، عوامل موثر بر جذب و بومی سازی تکنولوژیهای وارداتی در صنایع نفت و گاز، اولین کنفرانس بین المللی و پنجمین کنفرانس ملی مدیریت تکنولوژی. انجمن مدیریت تکنولوژی ایران: تهران، ایران.
  10. مرندی، وحید (1394)، ساز و کارهای انتقال فن‎آوری: ویژگی‌ها، اثرات و الگوها، فصلنامه توسعه تکنولوژی صنعتی، دوره 13.
  11. میرزایی نیما، محمدی پرستو (1392)، تعیین راهبرد انتقال فناوری اتیلن با استفاده از روش AHP، نشریه بین المللی مهندسی صنایع و مدیریت تولید، شماره 24.
  12. انزهایی, م.ح.,(1394). مجتمع‌های تولیدی صنعت پتروشیمی (براساس برنامه مصوب سال 1394 ). تهران، ایران. 
  13. ایزدخواه, ر.ا., (1388). مفهوم و ابعاد فناوری و مدیریت فناوری. شبکه کانون‌های تفکر ایران.
  14. باردن، ل (1375). «تحلیل محتوا» ترجمه محمد یمنی دوزی سرخابی، ملیحه آشتیانی، تهران، انتشارات دانشگاه شهید بهشتی.
  • BP Statistical Review of World Energy. 2017, British Petroleum: London, UK
  • Hsieh, H. F. & Shannon, S. E. (2005), three approaches to qualitative content analysis. Qualitative Health Research, 15 (9): 1277-1288.
  • Bitzer,Jurgen,MonikaKerekes. (2008) Does foreign direct investment transfer technologyacross borders? New evidence. Economics Letters, Volume 100, Issue 3, Pages 355-358.
  • Costantini Valeria,Liberati,Paolo (2014),Technology transfer, institutions and development,Volume 88, Pages 26–48 
  • Roege, Paul E, Collier, Zachary A., Mancillas , James, McDonagh, John A., Linkov, Igor (2014) ,Metrics for energy resilience, Energy Policy 72, 249–256
  • (2005). “technology transfer for development”, manual on Technology transfernegotiation, paris : Unido,pp.132-190