1
کارشناسی ارشد مدیریت اجرایی، گرایش مدیریت استراتژیک، دانشگاه تهران
2
استاد دانشکده مدیریت دانشگاه تهران
3
کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی، دانشگاه تهران
چکیده
هدف از این پژوهش ضمن تبیین ماهیت جهاد اقتصادی و نقشی مهم و تاثیرگذار بسیج در جهاداقتصادی (به‌واسطه ظرفیت-های مردمی بسیج)، تدوین الگوی توانمندسازی بسیج در مسیر توسعه جهاد اقتصادی می‌باشد. در پژوهش حاضر، با استفاده از دو ابزار مطالعات کتابخانه‌ای و مصاحبه، به جمع‌آوری داده‌ها پرداخته شد. جامعه آماری مورد نظر تحقیق پیش‌رو، اعضای بسیج می‌باشند که مبتنی بر رویکرد اشباع نظری، 26 مصاحبه با اساتید بسیجی در دو حوزه‌ی مدیریت و اقتصاد، صورت گرفته است. داده‌های خام حاصل از مراحل تحقیق، با استفاده از روش تحلیل تم، کدگذاری و دسته‌بندی مفهومی شدند و در نهایت، الگوی توانمندسازی بسیج در مسیر توسعه جهاد اقتصادی تدوین گردید. این مدل شامل سه راهبرد اصلی (توانمندسازی زمینه‌ای ، توانمندسازی سازمانی ، توانمندسازی انسانی) و 6 راهکار (تحول خط‌مشی دولتی، تحول حقوقی- قانونی، بستر سازی اجتماعی، تحول زیربنایی، تحول ساختاری، نقش حمایتی- ترویجی) می‌باشد، که هر یک از این راهکارها خود مشمول مجموعه‌ای از برنامه‌های اجرایی می‌باشند. با به‌کارگیری و پیاده‌سازی مدل فوق، می‌توان گامی بزرگ در جهت توانمندسازی بسیج برداشت که اثرات آن، رشد و توسعه جهاداقتصادی و خودکفایی کشور خواهد بود.
اسکندری، مجتبی، (1383). طراحی الگو سیستمی توانمندسازی مدیران، فصلنامه مدرس علوم انسانی، دوره 8، شماره 2، صص: 54- 80.
اشتری، بهناز، (1382). پیامدهای توانمندسازی زنان در حرفه وکالت، فصلنامه پژوهش زنان، دوره 1، شماره 5، صص: 125-148.
امامی، سید مجتبی و باقری نصرآبادی، محسن، (1394). طراحی چارچوب نهادی برای شناسایی و انجام کارآفرینانه مأموریت‌های بسیج سازندگی، فصلنامه مطالعات راهبردی بسیج، سال هجدهم، شماره 69، زمستان 1394. صص 130-103.
امیرخانی، امیرحسین، (1385). توانمندسازی روانشناختی منابع انسانی: دیدگاه‌ها و ابعاد، پیک نور، سال ششم، شماره 1، صص: 41- 51.
باقری نصرابادی، محسن؛ امامی، مجتبی؛ باقری کنی، مصباح الهدی، (1393). تحلیل نهادی خط‌مشی کارآفرینی عمومی، مطالعه موردی بسیج سازندگی؛ پایان‌نامه. غیردولتی - مؤسسه‌های آموزش عالی غیردولتی - دانشگاه امام صادق علیه‌السلام - دانشکده مدیریت و معارف اسلامی. 1393. کارشناسی ارشد.
تیموری، محمدجواد و نجفی، ابراهیم، (1393). الگو و راهبردهای شناسایی و کشف استعدادهای درخشان در بسیج، فصلنامه مطالعات راهبردی بسیج، سال هفدهم، شماره 64، 146-120.
حسینی، تقی، (1392). بررسی عوامل سازمانی مؤثر بر توانمندسازی نیروی انسانی در معاونت توسعه وزارت جهاد کشاورزی، فصلنامه تحقیقات مدیریت آموزشی، سال پنجم، شماره یک، صص: 35-54.
خامنه‌ای، سید علی (1386)؛ بیانات در دیدار میهمانان شرکت‌کننده در چهارمین مجمع جهانی اهل‌بیت (ع) در 28 مرداد ماه 1386. مجله اخبار شیعیان. شهریورماه، شماره 22.
خامنه‌ای، سید علی (1389)؛ بیانات در دیدار اساتید دانشگاه در چهاردم شهریورماه 1389. مرکز اطلاع رسانی غدیر: http://www.ghadeer.org/BsnText/3946
خامنه‌ای، سید علی (1393)؛ حرم مطهر رضوی در اول فروردین 1393. دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای: http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=25993
دانایی فر، حسن، (1390). تبیین اجرای جهاد اقتصادی با محوریت یکپارچگی سیاست‌های ملی: طراحی الگو مفهومی و چالش‌های فرارو، اندیشه مدیریت راهبردی، سال پنجم، شماره دوم، پاییز و زمستان 1390، شماره پیاپی 10، صص 24-5.
دهقانپور، غلام عباس، (1394). کارکردهای فرهنگی بسیج با رویکرد دینی، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم - دانشکده علوم قرآنی میبد. 1394. استاد راهنما: محمدعلی طاهری نژاد، پایان‌نامه کارشناسی ارشد.
رضوی زاده، ندا؛ اهنچیان، محمدرضا؛ رضامنش، فاطمه، (1383). درک تجربه خیرین مدرسه‌ساز. دو فصلنامه علوم اجتماعی، دوره 1، شماره 2. صص 17-34
رهنورد، فرج‌الهی؛ حسینی، نسرین، (1387). عوامل مؤثر بر توانمندسازی زنان، پژوهش زنان، دوره 6، شماره 1، صص: 105- 118.
صادق ضیائی، محمد؛ نرگسیان، عباس؛ آیباغی اصفهانی، سعید، (1387). نقش رهبری معنوی در توانمندسازی کارکنان دانشگاه تهران، نشریه مدیریت دولتی، دوره 1، شماره 1، پاییز و زمستان 1387، از صفحه 67 تا 86.
طواف زاده، نسیم، (1390). توانمندسازی جامع محلی و اکو توریسم در پایداری توسعه، همایش ملی قشم و چشم‌انداز آینده. سازمان منطقه آزاد قشم. 1390.
طهماسبی بلداجی، اصغر و طهماسبی بلداجین، آذر، (1393). جهاد اقتصادی و اقتصاد مقاومتی از منظر قرآن و اهل‌بیت علیه‌السلام، فصلنامه قرآنی کوثر، شمار ه چهل‌وهفت،158-141.
عبدالملکی، هادی، (1389). راهکارهای توسعه کارآفرینی و اشتغال‌زایی در بسیج سازندگی، مطالعات راهبردی بسیج، سال سیزدهم (شماره 1)،122-95.
قائدعلی، حمیدرضا؛ مشرف جوادی، محمدحسین، (1393). بررسی ویژگی‌های جهادگران در قالب مؤلفه‌های هوش معنوی (مطالعه موردی جهاد سازندگی در دهه نخستین انقلاب اسلامی ایران)، فصلنامه مطالعات راهبردی بسیج، سال هفدهم، شماره 64،117-97.
قدسیان، حسین؛ ملامحدی، مجید؛ شاه حسینی، زهرا، (1393). بررسی تأثیر آموزش‌های فنی و حرفه‌ای بر توانمندسازی زنان، مهارت آموزی، صص: 19 -32.
قلی پور، آرین، رحیمیان، اشرف، (1388). رابطه عوامل اقتصادی، فرهنگی و آموزشی با توانمندسازی زنان سرپرست خانوار، فصلنامه رفاه اجتماعی، سال یازدهم، شماره 40، صص 62-29.
کلهر، رضا، (1387). بسیج و سیر تحول در انقلاب، نوآوری و شکوفایی، فصلنامه مطالعات راهبردی بسیج، شماره (38)،67-44.
نفری، ندا، امیدی فرد، غلامرضا، (1389). بررسی میزان تأثیر ساختار سازمانی بر توانمندسازی کارکنان، فرآیند مدیریت و توسعه، شماره 73، بهار و تابستان 1389، صص 82- 63.
نیستانی، محمدرضا؛ چوپانی، محمد؛ غلام‌زاده، محمد؛ زارع خلیلی، مجتبی، (1391). بررسی رابطه بین رهبری تحول آفرین با توانمندسازی کارکنان کویر تایر بیرجند، فصلنامه مدیریت صنعتی دانشکده علوم انسانی، سال هفتم، شماره 20، صص: 50-64.
هاشم زهی، نوروز، (1393). بررسی عملکرد پایگاه بسیج مساجد در اسلامی سازی فضای محله، فصلنامه مطالعات راهبردی بسیج، سال هفدهم، شماره 62، 86-58.
ابطحی، حسین، عابسی، سعید، (1386). توانمندسازی کارکنان، موسسه تحقیقات و آموزش مدیریت، تهران.
اسکات، سینتیا و ژاف، دنیس: تواناسازی کارکنان، ترجمه ایران نژاد پاریزی، موسسه تحقیقات و آموزش مدیریت، 1383، کرج، چاپ دوم.
آرشرمرهورن، جان: مدیریت و رفتار سازمانی، ترجمه ایران نژاد پاریزی، نشر مدیران، تهران، 1381، چاپ اول.
الحسینی، سید حسن: تئوری مهندسی مداوم سازمان (C. E. O)، دانشگاه هرمزگان، 1379، چاپ اول.
دانایی فرد، حسن؛ الوانی، سید مهدی؛ آذر، عادل، (1393). روش‌شناسی پژوهش کمی در مدیریت: رویکردی جامع. تهران: انتشارات صفار.
رحمان‌زاد، مهدی، (2009). درآمدی بر روش‌شناسی تحقیق، پژوهشکده باقرالعلوم (ع)،
طاهری لاری، مسعود، (1377). مدیریت تغییر و تحول سازمانی، انتشارات درخشش.
)