هویت به معنی‌کیستی و چیستی فرد، مفهومی پیچیده و سیال است که در طول زمان، دستخوش تغییر و تحول می‌شود و وجه تمایز یک فرد،گروه یا جامعه‌ای نسبت به سایر افراد،گروه‌ها و جوامع می‌باشد؛ بر همین قاعده بسیاری از جوامع، شهروندان خود را در دستیابی به هویتی منسجم یاری می‌نمایند. این مقاله با هدف «تبیین نقش بسیج در تحکیم هویت ملی» با رویکرد کیفی و روش دلفی و مصاحبه با صاحبنظران فرهنگی و اجتماعی، دانشگاهی و کارشناسان موضوعی در بسیج انجام شده و برای جمع‌آوری اطلاعات از پرسشنامه دلفی استفاده گردیده است. مقایسه ابعاد هویت ملی نشان می‌دهد که «بُعداسلامی(دین اسلام، مذهب تشیع و ارزش‌های اسلامی) با میانگین رتبه5/3، بُعدایرانی(فرهنگی، سرزمین و تمدن ایران باستان و قدیم) با میانگین رتبه 7/2، بُعد قومی( اقوام، قبایل،طوایف وگروه‌های ایرانی) با میانگین رتبه 2/2 و بُعد جدید (ارزش‌ها و نمادهای فرهنگی سایر ملل) با میانگین رتبه 5./» به ترتیب بالاترین و پایین‌ترین ابعاد هویت ملی( اسلامی- ایرانی) را تشکیل می‌دهد. در همه ویژگیهای اعلام شده برای هویت ملی(اسلامی- ایرانی) میزان احساس تعلق و عاطفه نسبت به هویت‌ملی بیش از میزان تعهد و آمادگی دفاع(رفتار) می‌باشد و همچنین میزان تعهد و رفتار، بیش از آگاهی و شناخت نسبت به عناصر هویت ملی است. برخی از مهم‌ترین اولویت‌های نقش‌آفرینی بسیج در تقویت و تحکیم هویت ملی در بین جوانان عبارتند از: حفظ غلبه بُعد اسلامی و اهتمام به تحکیم عناصر و ویژگیهای بُعد ایرانی هویت ملی تأکید بر تقویت و تحکیم بُعد شناختی و آگاهی هویت ملی در نسبت با ابعاد عاطفی- احساسی و رفتاری اقدام مؤثر در تحکیم هویت ملی با تأکید بر انسجام ملی، انسجام دینی، انسجام اقوام، شادی و نشاط در بین جوانان
)