ساختار دهی اهداف کلان تعامل مسجد و کودک و نوجوان و دلالت‌های آن برای خط‌مشی‌گذاران حوزه فرهنگ»*

نوع مقاله : مطالعات راهبردی بسیج

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری رشته مدیریت دولتی گرایش مدیریت منابع انسانی دانشگاه علامه طباطبائی

2 عضو هیئت علمی و استادیار مدیریت دانشگاه امام صادق علیه السلام

3 دانشجوی دکتری رشته مدیریت دولتی گرایش تصمیم گیری و خط مشی گذاری عمومی دانشگاه امام صادق علیه السلام(نویسنده مسئول)

چکیده

هدف پژوهش: کودک و نوجوان از مهم‌ترین سرمایه‌های انسانی محسوب می‌شود و مسجد نهادی اصیل است که می‌تواند در تربیت اسلامی کودک و نوجوان نقش‌آفرین باشد. تصمیم‌گیران فرهنگی برای آن‌که تعامل مسجد و کودک و نوجوان را محقق نمایند لازم است ابتدا روابط و تقدم و تاخر عوامل موثر بر تعامل مسجد و کودک و نوجوان را در نظر بگیرند تا مسیر پیاده سازی این مفاهیم تسهیل گردد. بنابراین هدف این پژوهش کشف الگوی روابط مولفه‌های مرتبط با تعامل مسجد و کودک و نوجوان است. روش پژوهش: با استفاده از روش مدل سازی ساختای-تفسیری (ISM) الگوی روابط مؤلفه‌های راهبردی در زمینه تعامل مسجد و کودک و نوجوان، از منظرخبرگان این حوزه کشف و سطح‌بندی شده اند.
نتایج این مطالعه نشان می‌دهد که مولفه‌های مرتبط با «پشتوانه‌های سیاستی و قانونی، حمایت سازمان‌های متولی، استقرار زیر ساخت‌های نرم افزاری و محوریت امام جماعت» از بالاترین نفوذ و سطح تاثیر در میان سایر مولفه‌ها برخوردارند. علاوه بر آن چهار مولفه «پیوند تشکل‌های درون مسجدی با مسجد، همگرایی تشکل های برون مسجدی با محوریت مسجد، در دسترس بودن محصولات مورد نیاز فعالان فرهنگی، متناسب سازی فضای فیزیکی» به عنوان عوامل توانمند ساز در لایه میانی قرار می‌گیرند. در نهایت مولفه‌های «ایفای نقش آموزش و پرورش، تحقق نقش‌آفرینی مسجد در محیط پیرامونی» دارای بیشترین وابستگی و به عنوان نتایج تحقق سایر مولفه‌ها استخراج شده‌اند. الگوی روابط مولفه‌ها در مدلی شش سطحی ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها


  • ابطحی، سید مصطفی(1385)، نقش مساجد در استحکام انقلاب اسلامی و مقابله با هجوم فرهنگی. در فروغ مسجد، جلد چهارم. صص 189 . قم: انتشارات دفتر مطالعات و پژوهش مرکز رسیدگی به امور مساجد.
  • اخوی، ابراهیم. (1393)، نقش مساجد در شکل گیری هویت دینی کودکان و نوجوانان. در فروغ مسجد، جلد نهم. صص 43 - 82 . قم: انتشارات دفتر مطالعات و پژوهش مرکز رسیدگی به امور مساجد.
  • اسلام پور، عسکری (1393)، نقش خانواده و امام جماعت، در تشویق کودک و نوجوان به نماز جماعت و حضور در مسجد. در فروغ مسجد، جلد نهم. صص 83 - 132 . قم: انتشارات دفتر مطالعات و پژوهش مرکز رسیدگی به امور مساجد.
  • آقامحمدی، جواد(1393)، تدوین و تبیین عوامل ارتباطی مسجد و مدرسه: با تأکید بر نقش محوری مسجد. در فروغ مسجد، جلد نهم. صص 331 - 337 . قم: انتشارات دفتر مطالعات و پژوهش مرکز رسیدگی به امور مساجد.
  • بهشتی، سید مصطفی(1393)، حکم فقهی آوردن کودکان به مسجد. در فروغ مسجد، جلد نهم. صص 169 - 186 . قم: انتشارات دفتر مطالعات و پژوهش مرکز رسیدگی به امور مساجد.
  • حاجی پور، بهمن؛ حسینی، سید محمود؛ زارع، ساسان، (1395)، شناسایی عوامل
  • کلیدی موفقیت در رقابت انتخاباتی با استفاده از روش مدل سازی ساختاری - تفسیری ismموردمطالعه: رقابت انتخاباتی مجلس شورای اسلامی شهر تهران، مطالعات راهبردی بسیج، 19(70)، 158 - 129
  • حریزاوی، روح الله(1393)، طرح صالحین، دستاوردها و پیشنهادها. در فروغ مسجد، جلد نهم. صص 493 - 528 . قم: انتشارات دفتر مطالعات و پژوهش مرکز رسیدگی به امور مساجد.
  • رازینی، رو ح الله؛ آذر، عادل؛ محمدی، مهدی، (1392)، ارائه مدل سنجش عملکرد سازمان های چابک: رویکرد مدل سازی ساختاری تفسیری. چشم انداز مدیریت صنعتی، 3(12)، 87 - 109
  • رازینی، روح الله؛ پهلوان شریف فرد، علیرضا؛ عباسی نوذری، حسین؛ (در حال انتشار). بررسی سند راهبردی تعامل مسجد و کودک و نوجوان با رویکرد تحلیل اهمیت- عملکرد. فصلنامه مدیریت اسلامی.
  • شریفی نیا، محمدحسین(1393)، الزامات نر مافزاری حضور کودکان و نوجوانان در مسجد. در فروغ مسجد، جلد نهم. صص 239 - 282 . قم: انتشارات دفتر مطالعات وپژوهش مرکز رسیدگی به امور مساجد.
  • عابدی جعفری، حسن؛ جعفری، محمدصابر؛ شبیری، نسیبه سادات؛ فخریان نجفی کاشانی، منا؛ شمس، راحیل؛ عرب،ن گار (1384)، طراحی مدل مطلوب کارکرد و مدیریت مساجد به عنوان یک سازمان داوطلبانه مذهبی. مصباح، (60)، 126 - 73 .
  • قاسمی، محمودرضا(1393)، ورزشِ نوجوانان و جوانان در مساجد بایدها و نبایدها. در فروغ مسجد، جلد نهم. صص 359 - 388 . قم: انتشارات دفتر مطالعات و پژوهش مرکز رسیدگی به امور مساجد.
  • محمدی، علی،(1389)، مسجد و تعلیم و تربیت، فصلنامه شیعه شناسی، 8(29)،50-55
  • محمدی، مهدی(1393)، تربیت مسجدی کودک در سیره اه لبیت سلام الله علیهم. در فروغ مسجد، جلد نهم. صص 133 - 162 . قم: انتشارات دفتر مطالعات و پژوهش مرکز رسیدگی به امور مساجد.
  • مراد پیری، هادی؛ کزازی حسین؛ (1394)، بررسی میزان اثربخشی طرح صالحین بسیجیان ناحیه کربلا و ارائه شیو ههای ارتقاء آن. فصلنامه مدیریت و پژوهش های دفاعی دانشکده و پژوهشکده دفاعی، 14(79)، 33 - 24 .
  • همتی، عباس(1384)، نقش محوری مساجد در تأمین اهداف چندمنظوره. در فروغ مسجد، جلد دوم. صص 161 - 175 . قم:ا نتشارات دفتر مطالعات و پژوهش مرکز رسیدگی به امور مساجد.
  • امام خمینی(1389)، صحیفه نور. تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)
  • آذر، عادل، فرهاد خسروانی و رضا جلالی(1392)، تحقیق در عملیات نرم: رویکردهای ساختاردهی مسئله، تهران: سازمان مدیریت صنعتی.
  • دشتی، محمد(1395)، نهج البلاغه. قم: انتشارات علامه بنیسی
  • دفتر مطالعات و تحقیقات مرکز رسیدگی به امور مساجد (1385)، فرهنگ مسجد. قم: انتشارات ثقلین .
  • عرب اسدی، حسین. و بنافی، مسعود. (چاپ نشده). سازمان های مرد منهاد: راهبردی برای معماری اداره عمومی ایران
  • کلینی، محمد بن یعقوب. ( 1407 ق). الکافی. تهران: دارالکتب الاسلامیه.
  • مجلسی، محمدباقر(1403)، بحارالانوار، جلد 3، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
  • مرکز رسیدگی به امور مساجد تهران(1394)، سند تعامل مسجد و کودک و نوجوان،
  • مجری: لطیفی، میثم؛ مدیر محتوایی: پهلوان شریف فرد، علیرضا.
  • مرکز مطالعات راهبردی تربیت اسلامی(1394)، تبیین عمومی الگوی تربیتی صالحین، تهران.
  • وزارت آموز ش و پرورش(1390)، سند تحول بنیادین آموز ش
  • تنها، محمدصادق(1394)، فهم الگوی همکاری بین سازمانی مسجد و مدرسه. تهران: دانشگاه امام صادق علیه السلام
  • تاریخچه نظام آموزش اسلامی(1378)، برگرفته از hawzah.net
  • جزئیاتی از طرح تربیتی شهید بهنام محمدی(1396)، برگرفته ازtasnimnews.com
  • خامنه ای، سید علی(1389)، پیام به نوزدهمین اجلاس سراسری نماز. برگرفته از farsi.khamenei.ir
  • مروری بر وضعیت مساجد در ایران(1396 ، مرداد(. برگرفته از mehrnews.com
  • نتایج مطالعات پیرامون تشکیل شجره طیبه صالحین. برگرفته از onway.ir
  • Malone, D. W. (1975): An introduction to the application of interpretive structural modeling. In Proceedings of the IEEE 63 (3), pp. 397–404.
  • Anheier, H. K. (2005). Nonprofit Organizations: Theory, Management, Policy / Helmut K. Anheier. London: Routledge.