طراحی و تبیین مدل بی‌تفاوتی منابع انسانی سازمانهای دولتی در مسیر تحقق الگوی اقتصاد مقاومتی با کاربست رویکرد مدلسازی ساختاری تفسیری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت، دانشگاه پیام نور تهران، ایران(نویسنده مسئول)

2 دانشیار، گروه مدیریت، دانشگاه پیام نور تهران، ایران

3 استاد، گروه مدیریت، دانشگاه پیام نور تهران، ایران

چکیده

با ابلاغ سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی از سوی مقام معظم رهبری و تاکید ایشان در فعالسازی کلیه سرمایه‌های انسانی و علمی کشور به منظور برخورداری از نیروی انسانی دارای عزم راسخ برای پیشرفت، بار دیگر اهمیت توجه به منابع انسانی کشور در این برهه از زمان آشکار گردید. در این میان، بی‌تفاوتی سازمانی یکی از مهم‌ترین مسایل منابع انسانی است که گریبانگیر اکثر سازمان های دولتی در کشور است و راه را برای تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی ناهموار می نماید. این مقاله پس از بررسی علل و ریشه های پیدایش بی تفاوتی سازمانی بر اساس دیدگاه های مختلف، با استفاده از روش مدلسازی ساختاری تفسیری به تبیین رفتار بی تفاوتی سازمانی با استفاده از روش تحلیل مضمون و مصاحبه‌های نیمه‌‌ساختار با خبرگان و متخصصان، عوامل موثر در تبیین رفتار بی‌تفاوتی سازمانی شناسایی گردیدند. نتایج اولیه به استخراج 280 کد باز، 60 مضمون پایه و 10 مضمون سازمان‌دهنده در تبیین رفتار بی‌تفاوتی سازمانی منتج گردید. سپس با کاربست مدلسازی ساختاری تفسیری، این عوامل در پنج دسته سطح بندی گردیدند. پس از مشخص شدن سطوح هر کدام از عوامل و همچنین با در نظر گرفتن ماتریس در دسترس پذیری نهایی، مدل نهایی بی‌تفاوتی سازمانی منابع انسانی ترسیم گردید.

کلیدواژه‌ها


  • آذر، عادل؛ تیزرو، علی؛ مقبل باعرض، عباس و انواری رستمی، علی اصغر (1389). طراحی مدل چابکی زنجیره تامین؛ رویکرد مدل سازی تفسیری- ساختاری. فصلنامه مدرس علوم انسانی، سال چهاردهم، شماره 4 (پیاپی 69)، ص 1-25.
  • بخیت، معصومه؛ عباسی، همایون؛ عیدی، حسین و عیدی پور، کامران (1394). پیش‌بینی بی تفاوتی سازمانی کارکنان ادارات ورزش و جوانان استان کرمانشاه از طریق هوش راهبردی مدیران. رویکردهای نوین در مدیریت ورزشی، دوره ۳، شماره ۹، ص ۷۱-۸۱.
  • حریری، نجلا؛ روتن، سیده زهرا؛ جان محمدی، مریم (1392). سنجش رابطهٔ حمایت سازمانی ادراک‌شده و بی‌تفاوتی سازمانی در کتابداران مطالعهٔ موردی: کتابخانه‌های مرکزی دانشگاه‌های دولتی تابعهٔ وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مستقر در شهر تهران. تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی، دوره 47، شماره 4، ص 397-414.
  • دانایی فر، حسن، حسن زاده، علیرضا و سالاریه، نورا (1389). طراحی سنجه بی تفاوتی ســازمانی: پژوهش ترکیبی. اندیشه مدیریت راهبردی، ســال چهــارم، شماره دوم ص99-79.
  • زبردست، محمدعلی؛ نادریان جهرمی، مسعود؛ حاجی زاده، سجاد (1396). نقش شخصیت در سکوت کارکنان و ایجاد بی‌تفاوتی سازمانی. مدیریت ورزشی، دوره 9، شماره 2، ص 287-299.
  • شکاری، غلامعباس؛ علیایی، لیلا؛ خیر خواه، ملیحه؛ هاشم زهی، ریحانه (1395). عوامل موثر بر بی تفاوتی سازمانی (مطالعه موردی: شرکت برق منطقه ای خراسان). رسالت مدیریت دولتی ، شماره 22 ، ص71 -81.
  • صالح اردستانی ،عباس و سیدنقوی، میرعلی (1395). تبیین رابطه فلات زدگی شغلی با بی تفاوتی سازمانی و تمایل خروج از خدمت کارکنان. پژوهش های مدیریت عمومی، سال نهم ، شماره 31 ، ص145-160.
  • عابدی جعفری، حسن؛ تسلیمی، محمد سعید؛ فقیهی، ابوالحسن و شیخ زاده، محمد (1390). تحلیل مضمون و شبکه مضامین: روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در داده های کیفی، اندیشه مدیریت راهبردی، شماره1، ص151 -198.
  • عباسی ،همایون ؛ عیدی، حسین ؛ بخیت، معصومه و رضایی، گل‌ناز (1394). رابطهٔ بین عدالت سازمانی با بی تفاوتی سازمانی کارکنان ادارات ورزش و جوانان استان کرمانشاه. فصلنامه علمی - پژوهشی مطالعات مدیریت رفتار سازمانی در ورزش، دوره 2، شماره 6، ص 57-64.
  • صباح، فائزه ؛ بهشتی فر، ملیکه (1395). بررسی رابطه سرمایه اجتماعی و بی‌تفاوتی سازمانی کارکنان ستاد مرکزی دانشگاه علوم پزشکی کرمان، پژوهش های سلامت محور، جلد ۲ ،شماره ۳ ،ص ۲۸۹-۲۹۸.
  • میرکمالی، سیدمحمد، خباره، کبری و مزاری، ابراهیم (1395). تبیین نقش راهبردهای تعالی منابع انسانی بر تعهد سازمانی کارکنان (مورد: کارکنان شرکت خودروسازی سایپا). مدیریت بهره وری، سال نهم، شماره 36، ص64 –
  • میرحسینی زواره، سیدمهدی (1374). بی تفاوتی سازمانی. مجله تعاون، شماره 53، ص 73-68.
  • محسنی تبریزی، علیرضا وصداقتی فرد، مجتبی (1390). پژوهشی درباره بی تفاوتی اجتماعی در ایران (مورد پژوهش: شهروندان تهرانی). جامعه شناسی کاربردی، سال بیست و دوم، شماره 3 پیاپی (43)، ص 1-22.
  • آذر، عادل، فرهاد خسروانی و رضا جلالی (1392). تحقیق در عملیات نرم، رویکردهای ساختاردهی مسئله. تهران، سازمان مدیریت صنعتی.
  • برخوردار، ناصر (1392). طراحی و تدوین مدل سازمان دورکار. پایان نامه دکتری، دانشگاه پیام نور تهران، مرکز تحصیلات تکمیلی.
  • دانایی فرد، حسن و اسلامی، آذر (1390). کاربرد استراتژی پژوهشی نظریه داده بنیاد در عمل: ساخت نظریه بی تفاوتی سازمانی. تهران : دانشگاه امام صادق(ع).
  • دانایی فرد، حسن؛ الوانی، سید مهدی؛ آذر، عادل (1395). روش شناسی پژوهش کمی در مدیریت: رویکردی جامع. چاپ هفتم، تهران، انتشارات صفار.
  • رابینز، استیون (1383). مـدیریت رفتـارسـازمانی؛ متـرجمین علـی پارسـائیان و محمـد اعرابـی. تهـران، چاپ پنجم، موسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی.
  • حاجی زاده، میمندی (1381). مجموعه مقالات همایش سلامت نظام اداری، تهران: انتشارات سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور.
  • کشاورز حقیقی، مهدی (1390). مدیریت بی تفاوتی سازمانی در کارکنان دانشگاه صنعتی مالک اشتر. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی، تهران.
  • کورمن، آبراهام (۱۳۸۶). روان شناسی صنعتی و سازمانی.مترجم: حسین شکرکن. تهران:رشد. چاپ پنجم.
  • Attri, ,  Dev,  N.,  Sharma,  V.  (2013).  Interpretive  Structural  Modelling(ISM)  approach: An Overview. Research Journal of Management Sciences, 2(2), p 3-8.
  • Burma, Zehra Alakoç (2014). Human Resource Management and Its Importance for Today’s Organizations. International Journal of Education and Social Science, Vol. 1 2, September p 85-94.
  • Carriero¸ J.(2009). Consistent Customer Service is the Key to Business Survival. Rocheste Business Journal¸ Vol 23¸ No1 ¸ p 34-57.
  • Danaee Fard, H., Salarieh, N.& Noruzi, M (2011). Exploring organizational indifference: Creating and validating a measure. African Journal of Business Management Vol, 5(31), p 12381-12391.
  • Davison¸ H. K.& Bing¸ M. N.(2008). The Multidimensionality of the Equity Sensitivity Construct: Integrating separate benevolence and entitlement dimensions for enhanced construct measurement. Journal of Managerial Issues¸ Vol20¸ No1¸ p 1 31 -150.
  • Delery ,John E. & Roumpi, Dorothea (2017). Strategic human resource management, human capital and competitive advantage: is the field going in circles?. Human Resource Management Journal, Vol 27, no 1, p 1–21.
  • Gordon B. Schmidt, Guihyun Park, Jessica Keeney & Sonia Ghumman (2015). Job apathy: Scale development and initial validation. Journal of Career Assessment, Volume25, issue 3, p 484-501.
  • Griffin, M. L. , Hogan, N. L. & Lambert, E. G.(2012). Doing “people work” in the prison setting An Examination of the job characteristics model and correctional staff Burnout. Criminal Justice and Behavior, Vol 39, No 9, p 1131 -1147.
  • Kamdron, T. (2005). Work Motivation and Job Satisfaction of Estonian Higher Officials. International Journal of Public Administration, Volume28, Issue 13-14, p 1240.
  • Krasman¸ J.(201 2). Putting Feedback- Seeking into Context: Job Characteristics and Feedback- Seeking Behaviour. Personnel Review¸ Vol 24¸ No1¸ p 1 1 -20.
  • Murphy Michael G. & Mackenzie Davey Kate(2002). Ambiguity، ambivalence and indifference in organisational values. human resource management journal، vol 12 no 1.
  • Nasr Esfahani, A., Ghorbani, O., Amiri, Z.& Farokhi, M. (2013). Identifying and Ranking the Effective Factor on the Organizational Indifference through Fuzzy Analytical Hierarchy Process (FAHP) (Damavand Mnicipality as a Case Study). International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, Vol. 3, No. 6 ISSN: 2222-6990, p65.
  • Shahinpoor, N., Matt, B. (2007). The power of one: Dissent and organizational life. Journal of Business Ethics, 74 (1), p 37 – 48.
  • Tan, Cetin (2014). Organization justice as a predictor of organizational silence. Educational Reasearch and reviews, Vol 9,p 1190-1202.
  • Willemsen, MC & Keren, G. (2003). The meaning of indifference in choice behavior: asymmetries in adjustments embodied in matching. Organizational Behavior and Human Decision Processes, Vol 90, Issue 2, p 342-359.
  • Allen, Janis & McCarthy, Michael (2017). How to Engage, Involve, and Motivate Employees. Electronic books, Portland : CRC Press, p5.
  • Byrd, David (2010). The Tripping Point in Leadership: Overcoming Organizational Apathy. Stl Distribution North Amer, Publishing, p 44.
  • Hobken, wiley john&sons. (2005). goverance of the Extended Enterprise, Newjersey.
  • Leander, P, N. (2009). Losing the will: Automatic Reactions to the Indifference Perceived in Others. Unpublished master,s thesis, Duke University.
  • Luthans,Fred (2011). Organizational Behavior: An Evidence-Based Approach. 12th Ed, McGraw-Hill Professional Publishing, p 5.
  • Macintosh, Gerrard & Michael, Krush (2014). Examining the link between salesperson networking behaviors, job satisfaction, and organizational commitment: Does gender matter?, Journal of Business Research, vol. 67, issue 12, p 2628-2635.
  • Pope,Jeremy. (2000). confronting corruption the Element of a National integrity system TI sourse Book, Transparency International.
  • Torrington ,Derek, Hall ,Laura, Atkinson ,Carol & Taylor ,Stephen (2017). Human Resource Management, Harlow, England Pearson , 10 edition.