2
کارشناسی ارشد معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق علیه السلام
3
کارشناسی ارشد معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق (ع)
چکیده
مفهوم اقتصاد مقاومتی که در سالیان اخیر توسط مقام معظم رهبری به‌عنوان نجات‌بخش اقتصاد ملی معرفی‌شده است، خود مشتمل بر مفاهیم متعددی است. برای آنکه بتوان این مفاهیم را به دستور کار سیاستی تصمیم گیران اقتصادی در کشور تبدیل نمود، می‌بایست ابتدا روابط میان این مفاهیم و تقدم و تأخر ایشان روشن گردد تا مسیر پیاده‌سازی این مفاهیم به ترتیب معلوم شده و به برنامه تبدیل شود. بنابراین سؤال اصلی این مقاله آن است که: «الگوی روابط ساختاری و پیشنیازی مفاهیم اقتصاد مقاومتی چگونه است؟» بدین منظور از روش تحلیل مضمونی برای استخراج شبکه مضمون‌های مرتبط با اقتصاد مقاومتی از مجموعه بیانات مقام معظم رهبری و برای روشن شدن پیش‌نیازی‌ها و برقراری ارتباط میان این مفاهیم از روش الگو‌سازی ساختاری-تفسیری (ISM) به کمک نظرات خبرگان استفاده شد. یافتهها نشان‌گر آن است که اقتصاد دانش‌بنیان در بنیادی‌ترین لایه الگوی ساختاری-تفسیری اقتصاد مقاومتی قرار می‌گیرد و مفاهیم مدیریت جهادی، خودکفایی، عدالت‌خواهی، درون‌زایی و استفاده از ظرفیت مردمی در لایه واسط قرار می‌گیرند تا در نهایت اقتصاد بدون نفت، تاب‌آوری اقتصادی، شفافیت و برون‌گرایی در منظومه اقتصاد مقاومتی حاصل گردند.
ابوالحسنی، اصغر و احمد بهاروندی (1392)؛ «اوراق دوسویه ارزی»، رویه‌ای برای معاملات ارزی در یک اقتصاد مقاومتی نوعی، مطالعات اقتصاد اسلامی، شماره 10، 93-104.
امینی، امان‌الله (1365)؛ «صادرات غیرنفتی ایران، آزمونی دشوار»، اطلاعات سیاسی - اقتصادی، 14-17.
بری، وندل (1387)؛ «پایان عصر کشاورزی صنعتی؛ آیا می‌توانیم آنچه را که ازدست‌داده‌ایم، دوباره به دست آوریم؟»، سیاحت غرب، شماره 59، 93-101.
آجیلی، هادی (1392)؛ «اقتصاد مقاومتی در نظام اقتصاد سیاسی جهانی»، علوم سیاسی دانشگاه آزاد کرج، شماره 24، 87-106.
آذر، عادل، فرهاد خسروانی و رضا جلالی. (1392). تحقیق در عملیات نرم، رویکردهای ساختاردهی مسئله، تهران: سازمان مدیریت صنعتی.
بولو، قاسم و مسعود رحمانی مهر (1392)؛ «هزینه حقوق صاحبان سهام و شفافیت سود»، پژوهش‌های تجربی حسابداری، 59-80.
تراب زاده جهرمی، محمدصادق، سید علیرضا سجادیه و مصطفی (1392)؛ «بررسی ابعاد و مؤلفه‌های اقتصاد مقاومتی جمهوری اسلامی ایران در اندیشه حضرت آیت‌الله خامنه‌ای»، مجله مطالعات انقلاب اسلامی. سال دهم، شماره 32، 31-46.
جعفری صمیمی، احمد و کبری آملی دیوا (1389)؛ «بررسی رابطه آزادسازی اقتصادی با کارایی دولت در کشورهای منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا»، پژوهشنامه اقتصادی، شماره 39، 15-38.
خلیلی عراقی، سید منصور و قهرمان عبدلی (1384)؛ «تابع تولید دانش و تعیین‌کننده‌های ملی ظرفیت آن در ایران». نامه مفید، شماره 51، 3-16.
سیف، اله مراد (1391)؛ «مقدمه‌ای بر نقشه‌راه پیاده‌سازی سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی جمهوری اسلامی ایران»، آفاق امنیت، سال پنجم، شماره شانزدهم، 5-22.
سیف، اله مراد (1392)؛ «الگوی پیشنهادی اقتصاد مقاومتی جمهوری اسلامی ایران»، مطالعات راهبردی بسیج، شماره 61، 89-116.
سیف، اله مراد (1392)؛ «الگوی پیشنهادی اقتصاد مقاومتی جمهوری اسلامی ایران»، مطالعات راهبردی بسیج، شماره 61، 89-116.
سیف، اله مراد و موسی خوش‌کلام خسروشاهی (1392)؛ «نظام ارزی مطلوب اقتصاد ایران در اقتصاد مقاومتی»، پژوهش‌های اقتصادی ایران، شماره 54، 181-204.
شیرازی رومنان، حسن و سید مجتبی علوی، س. (1389)؛ «تحلیل ماهیتی سند چشم‌انداز کشور از نگاه توسعه درون‌گرا»، مطالعات دفاعی استراتژیک، شماره 41، 75-100.
صادقی سقدل، حسین و یونس برومند (1391)؛ «تحلیل رابطه بین کارگر و کارفرما و دولت با استفاده از نظریه بازی‌ها»، تحقیقات اقتصادی، شماره 98، 51-68.
صامتی، مرتضی، مرضیه و احمد گوگردچیان (1389)؛ «تحلیل تئوریک و تجربی تأثیر آزادی اقتصادی بر هزینه مبادله: مطالعه موردی کشورهای OECD»، پژوهشنامه اقتصادی، شماره 37، 95-114.
صدیقی فرخ شهری، محمد (1393)؛ اقتصاد و فرهنگ، عزم ملی و مدیریت جهادی. فرخنده: آصف.
عباس‌آباد عربی، احسان، مرضیه بابائیان پور و رکسانا فکری (1393)؛ «مدل مفهومی اقتصاد مقاومتی با تأکید بر الگوی چابکی سازمان‌ها، راهبرد»، تابستان 1393 - شماره 71، 9-73
عباسی، محمدرضا (1379)؛ «اقتصاد تعاونی: ارزش‌ها و پیوستگی‌های آن با توسعه ملی»، تعاون، شماره 114، 6-10.
عباسی، محمدرضا (1380)؛ «ارزش‌های اقتصاد تعاونی و نقش آن در توسعه اقتصادی»، بانک و اقتصاد، شماره 16، 64-70.
کامفیروزی، محمدحسن، علی بنیادی نائینی و سیده موسوی لقمان (1392)؛ «بررسی نقش عوامل در اقتصاد بدون نفت در الگوی اقتصاد مقاومتی»، اقتصاد اسلامی، شماره 52، 59-88.
مرادی، محمدعلی و مریم مهدی زاده (1384)؛ «تجارت خارجی و رشد اقتصادی ایران»، اقتصاد و تجارت نوین، شماره 3، 38-72.
مرتضوی، مهدی و فضل‌الله زارع پور نصیرآبادی (1391)؛ «فرهنگ سازمان جهادی؛ عامل کلیدی مدیریت جهادی»، مهندسی فرهنگی، شماره‌های 71 و 72، 100-114.
معمار نژاد، عباس (1384)؛ «اقتصاد دانش‌بنیان: الزامات، نما گرها، موقعیت ایران، چالش‌ها و راهکارها»، اقتصاد و تجارت نوین، شماره 1، 83-109.
میرمعزی، سید حسین (1391)؛ «اقتصاد مقاومتی و ملزومات آن (با تأکید بر دیدگاه مقام معظم رهبری)»، فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد اسلامی، 49-76.
تقوی، مهدی و سینا نعمتی زاده (1383)؛ «اثر متغیرهای کلان اقتصادی بر صادرات غیرنفتی در اقتصاد ایران»، پژوهشنامه اقتصادی، شماره 14، 71-96.
نوری ساری، حجت اله (1392)؛ «تحلیل روابط اقتصادی جمهوری اسلامی ایران با انگلستان با تأکید بر اقتصاد مقاومتی»، مطالعات راهبردی بسیج، شماره 61، 151-180.
هزارجریبی، جعفر (1384)؛ «بررسی نقش کارآفرینی در ایجاد فرصت‌های اقتصادی»، پژوهشنامه اقتصادی، شماره 18، 237-268.
هزاوئی، سید مرتضی و علی زیرکی حیدری (1393)؛ «اقتصاد مقاومتی؛ نماد مدیریت جهادی در اقتصاد سیاسی ایران»، مطالعات انقلاب اسلامی، شماره 37، 9-26.
Bolanos, R., Fontela, E., Nenclares, A., & Pastor, P. (2005). Using interpretive structural modelling in strategic decision-making groups. Management Decision, 43(6), 877-895.
Briguglio, L., Cordina, G. Farrugia, N. (2008). Economic vulnerability and resilience concepts and measurements. Economics Research (WIDER), 1-23.
Harris, R. G. (2001). The knowledge-based economy: intellectual origins and new economic perspectives. International Journal of Management Reviews, 21-40.
malone, D. (1975). An Introduction to the application of interpretive structural modeling. IEEE, 397-404.
Martin-Breen, P., Anderies, J. (2011). Resilience: A Literature Review. institute of development studies.
Siddiqui, j. (2016). Adoption of It/IS in indian SMEs: An Interpretive Structural Modeling(ISM) analysis. international journal of computer science and innovation.
Talebi, A., Yavarpour, H. Valian, H. (2014). An Investigation into the Relationship between Income Distribution, Rate of Crude Oil Exports and Economic Growth Rate in the Iranian Economy with Regard to Globalization. Academic Journal of Accounting and Economics Researches, 216-226.
Vishwanath, T., Kaufmann, D. (2001). Toward Transparency: New Approaches and Their Application to Financial Markets. The World Bank Research Observer, 41-57.
Xiang, C. (2004). Spatial Difference of Economic Opening and Development Strategy of Outward-oriented Economy in Hunan Province. Contemporary Finance and Economics.
Yili, O. (1994). Study of Foreign Trade Corporation Execute Mighty Economy and Trade Tactics in the Field of International Trade. JOURNAL OF WUHAN UNIVERSITY OF TECHNOLOGY, 4.
)