1
( نویسنده مسئول) استادیار دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
2
فارغ التحصیل دکتری دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
چکیده
درآمدهای حاصل از صدور نفت خام و فرآوردهای نفتی، سهم مهمی از درآمدهای دولت را به خود اختصاص می‌دهند. این بخش همواره مورد تحریم آمریکا و متحدانش قرار گرفته است. اما وجود شبکه ارتباطات جهانی، باعث می‌شود هر گونه اخلال در صادرات نفت ایران، نقاط مختلف جهان، حتی آمریکا و اتحادیه اروپا را نیز درگیر کند. در این پژوهش به منظور محاسبه اثرات جهانی تحریم-های نفتی ایران و نقش کشورهای خریدار نفت از ایران، از مدل پروژه تحلیلهای تجارت جهانی(GTAP) استفاده می‌شود. بر این اساس پنج منطقه ایران، ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا، کشورهای عضو شورای خلیج (فارس)، عمده خریداران نفت ایران و بقیه جهان در نظر گرفته شده است. نتایج نشان می‌دهد که تمام مناطق به جز بقیه جهان، از تحریمهای نفتی ایران آسیب می‌بینند و این آسیب برای کشور ایران و عمده خریداران نفت ایران بسیار بیشتر است. همچنین به منظور بررسی رفتار تحریم‌کنندگان نفتی ایران، یک بازی با اطلاعات کامل در نظر گرفته شده که بازیگران مستقل آن آمریکا و اتحادیه اروپا، عمده خریداران نفت ایران و ایران می-باشد. تعادل نش، جایی واقع می‌شود که آمریکا و اتحادیه اروپا تحریمهای ضعیف را انتخاب کرده و عمده خریداران نفت از ایران کمترین حمایت را از تحریمهای آمریکا و اتحادیه اروپا انجام می‌دهند. نتایج تجزیه رفاه برای یک شوک سیاستی 50 درصد بر روی صادرات نفت ایران نیز نشان می‌دهد که مهمترین عامل اثرگذار بر کاهش رفاه ایران تخصیص کاراست که نشان از اثرات مخرب تحریم بر کارایی منابع می‌باشد.
کازرونی، علیرضا.، اصغرپور، حسین. و خضری، اوین. (1395). بررسی اثر تحریمهای اقتصادی بر ترکیب شرکای عمده تجاری ایران طی دوره 1392-1371.فصنامه پژوهشنامه بازرگانی، 79، 33-1.
کریمی، محمد. صادق. (1396). بررسی اثر وجود کشور رقیب و امکان اقدام متقابل در نتایج تحریمها؛ نمونهی موردی تحریم ایران. فصلنامهی مطالعات راهبردی سیاستگذاری عمومی، (7)24. 179-200.
مهرگان، علی. و کردبچه.حمید. (1396). بررسی آثار کوتاهمدت و بلندمدت تحریم کالاهای سرمایهای وارداتی بر تولید ناخالص داخلی.فصلنامه مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، 22، 209-197.
محمودی، عبدالله، (1398)، تحلیل حساسیت قیمت نفت بر رفاه اقتصادی و عرضه کالای عمومی در ایران.فصلنامه پژوهشهای اقتصاد کلان. (27)14، 176-202.
محمودی، عبدالله (1390)، اثر آزادسازی تجاری بر رفاه شرکای تجاری با استفاده از مدل GTAP (مطالعه موردی: ایران). فصلنامه پژوهشهای اقتصادی(رشد و توسعه پایدار). (1)14. 127-150.
برفیشر، ماری، (1392)، مقدمهای بر مدلهای تعادل عمومی قابل محاسبه، ترجمه فاطمه بزازان و مریم سلیمانی موحد، چاپ اول، تهران، انتشارات نی.
شاکری، عباس، (1390). اقتصاد خرد 2 نظریهها و کاربردها، تهران، چاپ ششم، تهران، نشر نی.
طغیانی، مهدی و همکاران، (1393)، مقدمهای بر اقتصاد تحریم( مبانی نظیری و تاریخچه تحریم در ایران و جهان)، چاپ اول، تهران، انتشارات نیلوفران.
عبدلی، قهرمان، (1398).نظریه بازیها و کاربردهای آن(بازیهای ایستا و پویا با اطلاعات کامل). تهران، چاپ ششم، انتشارات سازمان جهاد دانشگاهی.
محمودی، عبدالله، (1394). پروژه تحلیلهای تجارت جهانی(GTAP) مدل تعادل عمومی کاربردی، مهاباد، چاپ اول سازمان چاپ و انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی.
جمشیدی، آیدین، (1397)، چرایی و چگونگی شکلگیری برجام از دیدگاه نظریه بازیها، رساله کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی.
کریمی، فرناز، (1395)، پیامدهای اقتصاد سیاسی مذاکرات هستهای با رویکرد نظریه بازیها، رساله کارشناسی ارشد دانشگاه الزهرا.
محمدی خبازان،محمد، (1394)، اثرات تحریم بر اقتصاد ایران، رساله دکتری تربیت مدرس.
Dudlák, T. (2018). After the sanctions: Policy challenges in transition to a new political economy of the Iranian oil and gas sectors. Energy policy, 121, 464-475.
Ezzati, M., & Salmani, U. (2017). The welfare effects of economic sanctions on final consumers of goods and services in Iran. International Journal of Environmental and Science Education, 12(4), 679.
Gebert, K. (2013). Shooting in the Dark?: EU Sanctions Policies (pp. 4-5). London: European Council on Foreign Relations
Gharibnavaz, M. R., & Waschik, R. (2015). A computable general equilibrium model of international sanctions.
Haidar, J.I. , 2015."Sanctions and Exports Deflection: Evidence from Iran," Paris Schoo of Economics, University of Paris 1 Pantheon Sorbonne, Mimeo
Huff, K. M. and T. W. Hertel (2000) Decomposing Welfare Changes in the GTAP Model; GTAP Technical Paper No. 5, GTAP Center.
Levi, N. (2017). Applying Game Theory to North Korea-China Relations. Journal of Modern Science, 33(2), 355-366.
Malloy, M. P. 1990. "Economic Sanctions and US Trade". Vol. 1. Aspen Publishers.
McCormack, D. & Pascoe, H. 2017. “Sanctions and Preventive War”. Journal of Conflict Resolution. Vol 61. No 8. pp 1711-1739.
Nakhli, S. R., Rafat, M., Dastjerdi, R. B., & Rafei, M. (2021). Oil sanctions and their transmission channels in the Iranian economy: A DSGE model. Resources Policy, 70, 101963.
Richman, J., & Ayyılmaz, N. (2019). Can the US and Europe contain Russian power in the European energy market? A game theoretic approach. Energy Strategy Reviews, 26, 100393.
Taylor, B. (2010). Sanctioning Iran. London: Routledge.
Whang, T., & Kim, H. J. (2015). International signaling and economic sanctions. International Interactions, 41(3), 427-452.
رستم زاده, پرویز, & رصاف, مرضیه. (1400). اثرات رفاهی حمایت یا عدم حمایت از تحریم های آمریکا و اروپا توسط خریداران عمده نفت ایران. مطالعات راهبردی بسیج, 24(92), 65-92.
MLA
پرویز رستم زاده; مرضیه رصاف. "اثرات رفاهی حمایت یا عدم حمایت از تحریم های آمریکا و اروپا توسط خریداران عمده نفت ایران". مطالعات راهبردی بسیج, 24, 92, 1400, 65-92.
HARVARD
رستم زاده, پرویز, رصاف, مرضیه. (1400). 'اثرات رفاهی حمایت یا عدم حمایت از تحریم های آمریکا و اروپا توسط خریداران عمده نفت ایران', مطالعات راهبردی بسیج, 24(92), pp. 65-92.
VANCOUVER
رستم زاده, پرویز, رصاف, مرضیه. اثرات رفاهی حمایت یا عدم حمایت از تحریم های آمریکا و اروپا توسط خریداران عمده نفت ایران. مطالعات راهبردی بسیج, 1400; 24(92): 65-92.
)