تعهد مدیران بخش دولتی در نظام اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه مدیریت، دانشگاه پیام نور

2 دانشیار، مدیریت منابع انسانی، دانشگاه شیراز

3 استادیار، فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه شیراز

4 دانشیار، مدیریت و عملیات، دانشگاه شیراز

5 کارشناسی ارشد، مدیریت منابع انسانی، دانشگاه شیراز

چکیده

پژوهش حاضر باهدف طراحی الگوی تعهد مدیران در نظام اداری ایران با رویکردی ایرانی-اسلامی صورت پذیرفته است. جهت طراحی این الگو پژوهشگران با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی به بررسی منابع مرتبط شامل ادبیات موجود در زمینه تعهد مدیران و معیارهای انتخاب و انتصاب آنان، اسناد بالادستی نظام (قانون اساسی، قانون مدیریت خدمات کشوری، صحیفه امام (ره) و سخنرانی‌های آیت‌الله خامنه‌ای) و منابع قرآنی و روایی (قرآن کریم، نهج‌البلاغه و نرم‌افزار جامع‌الاحادیث) به‌صورت جامع بر اساس گام‌های روش تحلیل محتوای کیفی شامل استخراج کدها، گروه‌بندی، دسته‌بندی و انتزاع پرداخته و الگوی تعهد مدیران در بخش دولتی نظام اسلامی را ارائه نموده‌اند. مهم‌ترین یافته این پژوهش ارائه الگویی بومی از تعهد مدیران در نظام اسلامی است. این الگو مشتمل بر 3 بُعد شامل تعهد به‌نظام، تعهد به سازمان و تعهد به ارباب‌رجوع و 9 مؤلفه و 34 شاخص است. بر اساس مدل پیشنهادی این پژوهش می‌توان تعهد را به‌عنوان مجموعه‌ای از ویژگی‌های اعتقادی، اخلاقی - ارزشی و همچنین کفایت سیاسی - رفتاری که مدیران نظام اداری در آن‌ها مشترک‌اند و نمود رفتاری آن ویژگی‌ها در گزینش افراد به سمت‌های مدیریتی قابل‌ملاحظه می‌باشد، تعریف کرد.

کلیدواژه‌ها


  • ابیلی، خدایار؛ ابوالعلایی، بهزاد؛ انتصاریان، فرزین؛ انصاری رنانی، قاسم؛ غفاریان، وفا؛ مجتهد، داوود، (1384). میزگرد شایسته‌سالاری؛ بستر حضور در عرصه جهانی، ماهنامه تدبیر، 155، 11-4.
  • احمدی، مسعود، (1394). رابطه ویژگی‌های مدیر از دیدگاه اسلام با بهره‌وری در سازمان‌های دولتی، فصلنامه مدیریت اسلامی، 23 (2)، 119-103.
  • اسدی، محسن؛ شیرزاد، مهران، (1391). نقش اخلاق کار اسلامی در فرهنگ و تعهد سازمانی، اسلام و مدیریت، 1(2)،150-133.
  • ایمانی، عبدالمجید؛ قدرتی، سمانه، (1395). مدل مفهومی شایستگی مدیران منابع انسانی در چارچوب نظام ارزشی اسلام، پژوهش‌های مدیریت عمومی، 9(33)، 221-191.
  • آقاجانی، آرش، (1385). تبیین ویژگی‌های مدیران از دیدگاه حضرت علی (ع) در نهج‌البلاغه، اندیشه صادق، مرکز تحقیقات دانشگاه امام صادق (ع)، 24، 34-1.
  • الوانی، مهدی؛ اردلان، امید؛ محمدی‌فاتح، اصغر، (1394). طراحی و تدوین الگوی مناسب شایستگی‌های مدیران و فرماندهان در سازمان ارتش ج.ا.ا با بهره‌گیری از دیدگاه امام خامنه‌ای، مدیریت منابع انسانی دانشگاه جامعه امام حسین، 8(1)، 30-1.
  • امامی، مصطفی (1387). تعهد سازمانی و عوامل مؤثر بر آن، راهبرد انجمن پردیس فارابی قم، سال اول پاییز 1387 شماره 1
  • خان‌احمدی، اسماعیل؛ مصطفی مدنی، (1392). منشور فرماندهی کارآمد برگرفته از نهج‌البلاغه، دو فصلنامه مدیریت اسلامی، 21 (2)، 253-223.
  • خلعتبری، حسام‌الدین؛ صدرات، فریبا، (1393). ویژگی‌های شخصیتی مدیر از منظر قرآن و نهج‌البلاغه، سراج منیر، 5(16)، 108-87.
  • رحیم نیا، فریبرز؛ هوشیار، وجیهه، (1391). واکاوی ابعاد و مؤلفه‌های مدل شایستگی‌های مدیران در سیستم بانکی، نشریه مدیریت فردا، 11 (31)، 138-117.
  • رسایی، حمید، (1378). معیارهای انتخاب کارگزاران در اندیشه امام خمینی (ره) (بررسی روایی)، علوم قرآن و حدیث، 14، 231-205.
  • ساداتی‌نژاد، مهدی، (1392). بومی‌سازی علوم انسانی و ضرورت بازبینی مبانی انسان‌شناسی، پژوهش‌های سیاست اسلامی، 1(1)، 36-5.
  • سیادت، علی؛ مختاری پور، مرضیه، (1387). بررسی ویژگی‌های مدیران و مهم‌ترین راهکارهای اجرایی در ایجاد انگیزه و کارایی در کارکنان از دیدگاه امام علی (ع)، مصباح، 76، 28-9.
  • سیدجوادین، رضا؛ تنعمی، محمدمهدی؛ مختاری، امیر، (1395). استخراج معیارهای کارمند یابی در سازمان با رویکرد اسلامی، فصلنامه مدیریت اسلامی، 24 (1)، 181-159.
  • گنجعلی، اسدالله؛ تیموریان، مرتضی؛ عبدالحسین‌زاده، محمد، (1392). بررسی معیارهای شایستگی در قرآن، سامانه نشریات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)، 3(1)، 114- 91.
  • مؤمنی مهموئی، حسین، (1385). برنامه‌ریزی درسی مبتنی بر شایستگی در آموزش عالی، فصلنامه رویش،5 (19)، 15-1.
  • قرآن کریم، (1382). (ترجمه حسین انصاریان)، اصفهان: نقش نگین.
  • نهج‌البلاغه، (1368). (ترجمهٔ سید جعفر شهیدی)، تهران: آموزش انقلاب اسلامی.
  • خمینی، روح‌الله، (1378). صحیفه امام (ره)، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره).
  • صادقی فر، جعفر، (1386). ارزش فردی و تعهد سازمانی، شیراز: نوید شیراز.
  • کونتز ویهریخ، (1370). اصول مدیریت، (ترجمه محمدعلی طوسی)، تهران: مرکز آموزش مدیریت دولتی.
  • http://farsi.khamenei.ir/speech
  • Albdour, A. A. Altarawneh, I. I. (2014). Employee engagement and organizational commitment: Evidence from Jordan. International journal of business19(2), 192-212
  • Aydogdu, S. Asikgil, B. (2011). An empirical study of the relationship among job satisfaction, organizational commitment and turnover intention. International review of management and marketing1(3), 43-53.
  • Choi, D. Oh, I. S. Colbert, A. E. (2015). Understanding organizational commitment: A meta-analytic examination of the roles of the five-factor model of personality and culture. Journal of Applied Psychology100(5), 1542-1567.
  • Dhar, R. L. (2015). Service quality and the training of employees: The mediating role of organizational commitment. Tourism Management, 46, 419-430.
  • Draganidis, F. Mentzas, G. (2009). Competency based management: A review of systems and approaches. Information Management and Computer Security, 14(1), 51-64.
  • Elo, S. Kyng¨s, H. (2008). The qualitative content analysis process. Journal of Advanced Nursing, 62(1), 107–115.
  • Farnham, D. Steven, A. (2000). Developing and implementing competence – based recruitment and selection in social services. The international journal of public sector management, 13(4), 26-39.
  • Karim, N. H. A. Noor, N. H. N. M. (2017). Evaluating the psychometric properties of Allen and Meyer’s organizational commitment scale: A cross cultural application among Malaysian academic librarians. Malaysian Journal of Library & Information Science11(1), 89-101.
  • Khan, A. Masrek, M. N. Nadzar, F. M. (2015). Technology management competencies and job satisfaction of Pakistani university librarians: an empirical assessment of relationship. Journal of Management Research7(2), 27-45.
  • Liang, G. S. Wang, M. J. J. (1993). A fuzzy multi-criteria decision-making approach for robot selection. Robotics and Computer-Integrated Manufacturing, 10(4), 267-274
  • Malik, M. E. Nawab, S. Naeem, B. Danish, R. Q. (2010). Job satisfaction and organizational commitment of university teachers in public sector of Pakistan. International journal of business and management5(6), 17-26.
  • Rod, M. Ashill, N. J. (2010). Management commitment to service quality and service recovery performance: A study of frontline employees in public and private hospitals. International Journal of Pharmaceutical and Healthcare Marketing4(1), 84-103.
  • Sarbu, L.V. Dimitrescu, M. Lacroix, Y. (2015). The Importance of Knowing and Applying of the Professional Legislation and Ethics in the Management of Educational Institutions to Combat Corruption. Procedia – Social and Behavioral Sciences, 180, 203-210.
  • Schwartz, A. J. (2017). The Call of Commitment: Implications for the Direction and Intensity of Our Leader Behaviors and Actions. The Journal of Character & Leadership Integration4(1), 14-21.
  • Williams Jr, R. L. Morrell, D. V. Mullane, J. (2014).Reinvigorating the mission statement through top management commitment. Management Decision52(3), 446-459.
  • Xiaojun, L. Guy, M. E. (2014). How emotional labor and ethical leadership affect job engagement for Chinese public servants. Public Personnel Management, 43(1), 3-24.
  • Bowman, J. S. West, J. P. Berman, M. Van Wart, M. (2016). : Achieving competencies in public service: The professional edge. Routledge.