1
دانشیاردانشکده اقتصاد دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران(نویسنده مسئول)
2
دانشیاردانشکده اقتصاد دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
3
دانشیار اقتصاد دانشگاه جامع امام حسین علیه السلام
چکیده
بـا توجـه بـه هزینه‌های سنگینی که بحران‌های ارزی بر اقتصاد کشور تحمیل می‌کنند، طراحـی یک نظام ارزی بـر اسـاس شاخص‌های اقتصاد مقاومتی، لازم است در دستور کار سیاستگذاران اقتصادی کشور قرار گیرد. در این راستا این پژوهش با هدف ارائه سیاست‌های ارزی متناسب با اهداف و آرمانهای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی، انجام شده است. به منظور دستیابی به این هدف، از الگوی تعادل عمومی پویای تصادفی(DSGE) استفاده شده است. در این الگو، کارگزاران اقتصادی شامل خانوارها، بنگاه‌ها، دولت – مقام پولی و بخش خارجی اقتصاد می باشند که نتایج تحت سه سناریوی نظام ارزی تثبیت-شده، شناور مستقل یا آزاد و شناور مدیریت شده با استفاده از پلتفرم DYNARE تحت نرم‌افزار متلب بررسی شده است. یافته‌های تجربی این تحقیق نشان می‌دهد در صورت ارجحیت بیشتر در مصرف کالاهای داخلی و وجود رژیم نرخ ارز شناور مستقل، مصرف و تورم نوسان کمتری خواهند داشت. بنابراین اگر مردم مطابق سیاست‌های اقتصاد مقاومتی به مصرف تولیدات داخلی تمایل بیشتری نشان دهند، رژیم ارزی شناور که در آن امکان نوسان نرخ ارز بیشتر است برای اقتصاد ایران در مقایسه با نظام ارزی ثابت و شناور مدیرت‌شده مناسب‌تر است.
ابراهیمی، ایلناز و توکلیان، حسـین (1391). طراحـی یـک سـامانهٔ هشـداردهی زودهنگام بحران‌های ارزی در ایران بـا اسـتفاده از رویکـرد مـارکوف سـوئیچینگ، مجموعهٔ مقالات بیست و دومـین همـایش سـالانه سیاست‌های پـولی و ارزی، پژوهشکدهٔ پولی و بانکی، صص 19-1.
ابوالحسنی، اصغر و بهاروندی، احمد. (1392). اوراق دوسویه ارزی، رویه‌ای برای معاملات ارزی در یک اقتصاد مقاومتی نوعی. مطالعات اقتصاد اسلامی، 10.
ابوالحسنی، اصغر؛ ابراهیمی، ایلناز؛ پورکاظمی، محمدحسین و بهرامی نیا، ابراهیم (1395). اثر تکانه‌های پولی و تکانه‌های نفتی بر تولید و تورم بخش مسکن اقتصاد ایران: رویکرد تعادل عمومی پویای تصادفی نیوکینزی، پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، 7 (25): 132- 113.
آزادی، عباس و اخوان خرازیان، فرید (1395). نظام ارزی مطلوب برای الگوی اقتصاد مقاومتی، کنفرانس بین‌المللی مدیریت، اقتصاد و روانشناسی، دانشگاه جامع علمی کاربردی
اکبری، محمد؛ شریف‌زاده، محمدجواد و رنجبرکی، علی. (1396). ارجحیت مصرف کالاهای داخلی و نوسانات نرخ ارز (با رویکرد تعادل عمومی پویای تصادفی). مدل‌سازی اقتصادی، سال یازدهم، شماره 2(38): 83- 57.
باستانی‌فر، ایمان (1392). مقاومتدرنظامپولیوارزیوالزاماتساختاریآن درشرایطتهدیداقتصادی. فصلنامه آفاق امنیت، سال نهم، شماره سی و یکم: 27-5.
بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران (1390)؛«بانک اطلاعات سری زمانی»، اداره بررسی‌های اقتصادی.
بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران،«گزارش اقتصادی و ترازنامه بانک مرکزی، سال‌های 1393-1383"، اداره بررسی‌های اقتصادی.
بهشتی زاده، نیما و فداکار، هادی. (1395). تبیین اقتصاد مقاومتی و اقتصاد دانش‌بنیان با رویکرد بیانات رهبر معظم انقلاب، مجموعه مقالات پنجمین همایش الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت.
توکلیان، حسین و افضلی ابرقویی، وجیهه (1395). مقایسه عملکرد اقتصاد کلان در رژیم‌های مختلف ارزی (رویکرد DSGE). پژوهشنامه اقتصاد، 16 (61): 125- 81.
خوانساری، رسول و قلیچ، وهاب (1394). اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر تحقق سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی در نظام بانکی با استفاده از روش تاپسیس فازی. دوفصلنامه تحقیقات مالی اسلامی، سال پنجم، شماره اول، 91 –
سلطانی، مرتضی. راعی عزآبادی، محمدابراهیم. (1396). اولویت‌بندی مؤلفه‌های اقتصاد مقاومتی مرتبط با بازار سرمایه. جستارهای اقتصادی. 27: 89-106.
سمیعی اصفهانی، علیرضا و حبیبی، فاطمه (1394). نظریه پساتوسعه و الگوی اقتصاد مقاومتی در جمهوری اسلامیایران؛ رویکردی مقایسه‌ای، فصلنامه مطالعات راهبردی بسیج، 66: 83 –
سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی، ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری، بهمن 1392.
سیف، اله مراد و خوش‌کلام خسروشاهی، موسی. (1392). نظام ارزی مطلوب ایران در اقتصاد مقاومتی. پژوهش‌های اقتصادی ایران، 54، 204-181.
صلوی تبار، شیرین و جلالی نائینی، احمدرضا (1393). ارزیابیرژیمهایمختلف ارزیدریکاقتصادبازکوچک. برنامه‌ریزی و بودجه، 125، 24-3.
کازرونی، علیرضا؛ اصغرپور، حسین و فشاری، مجید (1392). ارزیابی احتمال بقا و ریسک نظامهای ارزی در اقتصادهای با نظام پولی لنگرگاه ارزی و هدف‌گذاری تورمی (رهیافت مدل‌های دوره‌ای). فصلنامه مدل‌سازی اقتصادی، 7 (22): 22-2.
کیائی، حسن (1394). تبیینویژگیهایساختار نظامارزیمقاومدربرابرتهدیدهایاقتصادی. آفاق امنیت، 8 (29): 46-29.
محمود زاده، محمود و صادقی، سمیه. (1396). انتخاب نظام ارزی بهینه برای اقتصاد ایران: رویکرد DSGE، تحقیقات اقتصادی، (1)52، 162-136.
میلانی، جمیل (1394). اقتصاد مقاومتی و خودباوری ملی، فرصت‌ها و چالش‌های تحقق آن، مجله اقتصادی، (7 و 8): 22-5.
ورتابیان، هادی (1395). تحلیل منشأ نوسانات نرخ ارز. سیاست‌های مالی و اقتصادی، سال اول، شماره 4: 131-154.
ابراهیمی، ایلناز (1389)، طراحی یک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی برای یک اقتصاد صادر کننده نفت، رساله دکتری، دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران.
صلوی تبار، شیرین. (1393). بررسی اثرات متقابل نرخ‌های سود و ارز در یک اقتصاد باز کوچک در چارچوب مدل تعادل عمومی پویای تصادفی. رساله دکتری، دانشگاه الزهراء.
صمصامی،(1378). بررسی و تدوین الگوی تعیین نرخ ارز مناسب. دانشگاه شهید بهشتی، رساله دکتری، دانشکده علوم اقتصادی و سیاسی
Carbaugh, R. (2014), International Economics, South-Western College Pub, 15th Edition.
Cozzi, M. (2012). “Optimal unemployment insurance in GE: A robust calibration approach”. Economics Letters, 117: 28-31.
Desai, Padma, (1998),«Macroeconomic Fragility and Exchange Rate Vulnerability: A Cautionary Record of Transition Economies”, Journal of Comparative Economics, 26, 621-641.
Detragiache, E. (1998), "The Determinants of Banking Crises in Demirgüç-Kunt Developing and Developed Countries", IMF Staff Papers, Vol. 45, PP. 81-109.
V and Ogbonmwan. S.(2014). Determination of the optimal exchange rate via control of the domestic interest rate in Nigeria. Operations Research and Decisions, 2014, vol. 1, 23-36.
Frankel, J. and Rose, A. (1997), “Currency Crashes in Emerging Markets: An Empirical Treatment,«Journal of International Economics 41(3/4), 351–366.
Frankle, Jeffrey A. (1999), "No Single Currency is Right for all Countries or at all Times", Princeton Essays in International Finance Section, Department of Economics, Princeton NJ.
Gali, Jordi and Tommaso Monacelli (2005). Optimal Monetary andFiscal Policy in a Currency Union, CREI-CEPR conference.
Gelain, P. and D. Kulikov (2009), “An Estimated Dynamic Stochastic General Equilibrium Model for Estonia”, Working Papers of Eesti Pank No 5/2009.
Ghosh, A. R. and Ostry, J. D. (2009); Choosing an Exchange Rate Regime, Journal of Finance and Development, Vol. 46(9), 38-40.
Ghosh, A. R. Gulde, A-M. Ostry, J. D. and Wolf, H. C. (1995); Does the Nominal Exchange Rate Regime Matter? Washington, Dc: International Monetary Fund, Working Paper, 95-121.
-Glick, R. and Hutchison, M. (2011), “Currency Crises, Federal Reserve Bank of San Francisco”, Working Paper Series.
Guerin, J. and Revil, L (2004) Exchange rate volatility and growth, University of Amiens.
Ouchen, M. (2013). Optimal choice of an exchange rate regime: A critical literature review. MPRA working paper: 1-36.
Polodoo V. Seetanah B. and R. B. Sannassee, (2016). Exchange Rate Volatility and Manufacturing Trade: Evidence from Africa. The Journal of Developing Areas, 50(6), 133-148. https://doi.org/10.1353/jda.2016.0125.
Reinhart, Carmen M. and Kenneth S. Rogoff (2004) “The Modern History of Exchange Rate Arrangements” Quarterly Journal of Economics CXIX‐1, 1‐48.
Sfia, D. Mohamed, 2011, The Choice of Exchange Rate Regimes in the MENA Countries: A Probit Analysis, International Economics and Economic Policy,Vol 8, PP. 275-305.
Tavlas, George, Harris Dellas, and Alan Stockma.(2008) "The Classification and Performance of Alternative Exchange-Rate Systems.«European Economic Review, 941-963.
)